Bún cá Hà Nội, bình dị một nét riêng.
Nhắc đến bún cá, người dân Việt Nam chắc chẳng lạ gì bún cá cay Hải Phòng, bún cá rô Hưng Yên, canh cá Quỳnh Côi, bún chả cá Nha Trang, bún chả cá Quy Nhơn hay bún cá Châu Đốc. Đi từ Bắc vào Nam, có lẽ các món bún riêu, bún cá, vùng nào cũng có và mỗi vùng lại có những thêm thắt khác nhau cho món canh riêu, canh cá của riêng mình. Từ việc tạo độ chua cho canh bằng nhiều loại gia vị khác nhau như tai chua, quả dọc, quả sấu, lá me chua, quả me, cơm mẻ, giấm bỗng… cho đến việc sử dụng các loại cá sông hồ đến cá biển như cá rô đồng, cá rô phi, cá trắm, cá thu, cá ngừ, cá lóc… hay sự xuất hiện của những loại rau ghém ăn kèm độc đáo, hoặc thêm vào nhiều loại nhân khác nhau. Đối với mình mà nói, bún cá là món dễ ăn và ăn được nhiều hơn cả trong các mùa bởi vị chua và vị thanh của nó. Khi đã chán thịt thà dầu mỡ hoặc những ngày thời tiết oi bức, giao mùa khó chịu, cắn miếng cá chiên giòn rụm chấm đẫm mắm chua ngọt, húp miếng nước dùng trong vắt, thoang thoảng vị chua mà lại ngọt dịu thật sự sảng khoái. Mỗi bát bún cá được ăn kèm với nhiều loại rau, có hàng thêm măng ngâm tỏi ớt hoặc măng ngâm mắc mật chua chua cay cay nên lúc nào cũng hấp dẫn thực khách.
Ở Hà Nội dễ có đến hàng trăm quán bún cá, trong các ngõ phố, góc chợ dọc ngang khắp nẻo đường Hà Nội đều có sự hiện diện của món ăn bình dân này, nổi tiếng có bún cá Văn – Quán Thánh, bún cá Sâm Cây Si – Trung Yên, bún cá Hạnh béo – Nguyễn Thái Học, bún cá Hàng Bài, bún cá Quang Trung và bún cá Nguyễn Công trứ… Bún cá Hà Nội với nước dùng được tạo độ chua nhẹ từ giấm bỗng, miếng cá chiên vừa giòn, điểm xuyến vài cọng rau chần tới độ, thêm một chút thì là, vài miếng cà chua, tuy không phải độc đáo nhất như bún cá Nha Trang hay bún cá cay Hải Phòng nhưng bún cá Hà Nội trong tâm tưởng người Hà Nội là một món ăn bình dị và hài hoà.
🥣 Cách nấu bún cá Hà Nội:
– 1 kg cá trắm đen/ cá rô phi/ cá chép giòn/ cá điêu hồng/… lọc xương.
– 1 bộ xương cá + đầu cá.
– 500g xương bay/ xương ống.
– 1 củ hành tây.
– 2 củ hành khô.
– 1 củ tỏi.
– 2 củ gừng.
– 2 mớ rau cần tuỳ ý.
– 3 quả cà chua to.
– Hành lá, thìa là.
– 1 củ nghệ hoặc 1 thìa cà phê bột nghệ.
– Giấm bỗng đã lọc bã (mua ở Hàng Bè).
– 1 kg búi rối.
– Ớt, tỏi, chanh.
– Rau sống ăn kèm: rau diếp, bắp chuối, kinh giới, tía tô…
🍽 Cách làm:
– Xương bay/ xương ống rửa sạch, luộc sôi cùng với giấm, muối rồi vớt ra rửa sạch lại sau đó ninh với 2,5 lít nước. Ninh khoảng 4 tiếng để lấy nước xương, chú ý hớt bọt thường xuyên.
– Hành tây, gừng đập dập, nướng thơm.
– Cá rô phi/ cá trắm… làm sạch, lọc lấy thịt, phần đầu và xương cá để riêng. Phần thịt đã lọc xương thả vào một chậu nước đá, cho 1 thìa cơm giấm, ngâm 10 phút sau đó vớt ra thấm khô, chú ý phần màng đen phải cạo sạch để khử tanh, sau đó thái thành các miếng dài khoảng 10cm, dày 4cm vừa ăn.
– Giã nát 1 củ nghệ chắt lấy nước cốt, nếu không có nghệ tươi có thể dùng bột nghệ, tuy nhiên nghệ tươi sẽ thơm ngon hơn. Ướp cá với nước cốt nghệ, 1 thìa cà phê bột ngọt, 1 thìa cà phê muối, 1 thìa cà phê bột tỏi, bóp đều cho cá ngấm gia vị, ướp 15 phút. Tiếp đó, vắt 1/2 quả chanh lấy nước cốt cho vào phần cá đã ướp, bóp đều các miếng cá để ngấm. Chanh giúp cá cứng khi chiên không bị vỡ.
– Gắp các miếng cá vào 1 túi zip, chú ý chỉ gắp cá chứ không cho phần nước gia vị ướp cá vào cùng. Cho vào 2 thìa cơm bột chiên giòn hoặc bột năng, lắc đều túi để bột bám nhẹ các miếng cá. Đối với 1kg thịt cá lọc mình chỉ cho 1,5-2 thìa cơm bột chiên giòn/ bột năng chứ mình không cho hơn. Bột chiên giòn/ bột năng sẽ giúp miếng cá khi chiên được đứng miếng, tạo độ giòn và giữ độ giòn lâu, đồng thời giúp miếng cá chiên rất đẹp. Tuy nhiên cho nhiều bột sẽ khiến miếng cá bở nhũn khi gặp nước và mất đi vị cá cũng như ăn rất ngấy, làm giảm vị thanh của bún cá.
– Sau đó, đem chiên ngập dầu. Chú ý để dầu sôi trên 150 độ hãy thả cá vào chiên. Chiên vàng non rồi gắp ra thấm bớt dầu chiên lại lần 2 trước khi ăn sẽ giòn ngon.
– Phần xương cá đem xay nát với 1 củ gừng rồi tiến hành lọc bỏ phần bã, giữ lấy nước cốt.
– Đầu cá làm sạch, ướp chút muối, sau đó cho vào chiên cho hơi vàng, thấm khô dầu, rồi bỏ đầu cá và phần nước lọc xương cá vào ninh cùng 2,5 lít nước xương bay. Tổng vào khoảng 3,5 lít nước. Khi ninh được 60 phút thì thêm vào hành tây và gừng nướng thơm và vớt đầu cá ra, lược lại cho nước dùng thật trong. Nêm gia vị gồm muối, mì chính, bột nêm cho vừa miệng. Khi gần ăn, mình mới thêm giấm bỗng vào nồi để bỗng không bị bay hơi hết. Chú ý mình không cho nhiều giấm bỗng mà chỉ cho vừa đủ để thoang thoảng vị chua dịu nhẹ của bỗng và cà chua trong nước dùng.
– Các loại rau sống rửa sạch, để ráo nước, thái rối.
– Pha nước mắm, đường, giấm và nước lọc theo tỷ lệ 1 : 1 : 1 : 3. Giã nhuyễn ớt tươi, tỏi, có thể thêm chút thìa là thái nhỏ cho vào nước mắm khuấy đều để chấm cá ăn kèm bún.
– 2 tép tỏi băm nhỏ, phi thơm, cho 3 thìa cơm dầu ăn và 2 thìa cơm ớt khô vào chưng.
– 2 củ hành khô thái nhỏ, cà chua bổ múi cau. Phi thơm hành khô, cho cà chua vào xào qua. Sau đó trút vào nồi nước dùng cá. Chú ý cà chua phải còn nguyên miếng, không xào nát.
– Rau cần nhặt bỏ rễ và bớt lá già, hành lá, thìa là thái nhỏ.
– Chần rau cần trong nồi nước dùng cho cần chín tái.
– Chần nóng bún, xếp rau cần, cá rán, thêm vài miếng cà chua, rắc hành, thìa là, múc nước dùng nóng lên trên. Khi ăn, chấm cá vào nước mắm, thêm ớt chưng, tỏi, ớt.