Lỗi lầm vì cá trích ve
Vì rau muống luộc vì mè trộn măng.
Xứ biển, mùa hè. Mẹ tôi hay ngân nga lúc mùa cá về. Nghĩa là cỡ tháng này, tháng của được nắng, được gió, được heo may dang dở, cá biển, tép về đầy bãi mỗi chiều, mỗi sáng.
Cá trích ve cho món gỏi Nam Ô có tiếng. Gỏi có hai loại gỏi khô và gỏi ướt. Xưa, chỉ có gỏi khô do người dùng vốn ngại nhìn cá sống, phải phủ bớt lớp bột thính cho dể nhìn. Giờ, giao lưu, ăn cá sống còn là mode thời thượng, là ăn kiểu Nhật. Món gỏi cá dầm dấm ớt , gỏi ướt là ngon và bắt mắt nhất.
Cá trích vảy nhiều, còn tươi, đánh vảy sạch, có mũi dao đẩy ngược lớp vảy, lộ mình cá sáng xanh bóng, cắt bỏ đầu, lần mũi dao tước đôi, bỏ cái xương giữa mình, lấy hai lườn cá. Lườn cá sau đó được xắt xéo, dài dài nương theo chiều dài mình cá, xương dăm trong thịt sẽ ngắn lại, không đủ dài để gây mắc xương . Cá sau đó được ướp dấm làm gỏi sẽ mềm thêm những đoạn xương dăm, lúc ăn sẽ không còn thấy xương đâu, ngon là vậy…lỗi lầm đúng rồi.
Thiệt, cá trích ve là loại cá rẻ nhất, khó làm món gì ngon. Kho thì nhiều xương ngang. Chỉ thể chiên giòn chấm mắm ớt, đầu mùa có loại xíu xíu bằng ngón út, xương dăm mềm, kho khô ăn với cháo trắng, cũng được.
Cá trích ve chịu khó cắt làm gỏi, cá lên đời đặc sản. Có nhiều loại cá làm gỏi, gỏi cá mai, gỏi cá nhám, gỏi cá lạt,…, ngó rứa chớ không thể ngon bằng gỏi cá trích, cá trích mặn mòi hơn, đặc biệt vị hơn.
Về Đà Nẵng ăn gỏi cá trích ve. Gỏi cá Thanh Hương Nam Ô nào giờ còn tiếng, giữ thương hiệu đến chừ. Thiệt, họ chăm chút dĩa rau, đủ vị, lá xoài, lá đinh lăng, lá sộp, chuối chát,…. Nước chấm thì tuyệt, hạt đậu phụng rang kỹ, giã dập, thơm lừng pha với nước chấm bí truyền. Mùa hè, ăn bữa tiệc gỏi cá, nhìn đĩa rau, tô nước chấm nghe nắng ngoài kia như bay xa.
Giờ này, xóm xưa, gánh cá kĩu kịt ngang đầu ngõ. Cá trích ve, cá nục, cá lầm…
Tiếng rao….ai…cá…ah..
Mẹ tôi lại lầm bầm
Lỗi lầm vì cá trích de..
Ai đó đi về có lầm lỗi giống tôi.